“ทุกๆ 60 วินาที ชาวอเมริกันจ่ายเงินราว 150,000 บาทไปกับสินค้าลดความอ้วน”
สถิติข้างบนนี้คิดดูดีๆ แล้วก็เป็นเรื่องน่ากลัวไม่น้อยนะครับ ทำไมมนุษย์เราถึงได้หมกหมุ่นกับการลดน้ำหนักได้ขนาดนั้น ที่ยกมาเป็นสถิติของชาวอเมริกัน แต่ผมเชื่อว่าคนไทยก็คงจ่ายเงินไปไม่น้อยกับสินค้าลดความอ้วน ทั้งที่ๆ จริงๆ แล้วส่วนใหญ่ใช้ไม่ได้จริงและมีอันตรายต่อสุขภาพ แน่หละ สังคมตอนนี้นิยมชมชอบคนที่หุ่นดี ดูดี ไร้ไขมันส่วนเกิน เมื่อมีดีมานด์ในการจะลดความอ้วน ซัพพลายย่อมตามมาตามกฏเศรษฐศาสตร์ มองไปทางไหนในหน้าโซเชียลมีเดียและโฆษณาในนิตยสารสิ่งแรกๆ ที่เราเห็นก็ไม่พ้นสินค้าลดความอ้วนแบบที่ว่าเห็นผลใน 5 วัน…
แต่เชื่อไหมครับ ไม่ว่าอุตสาหกรรมลดน้ำหนักจะโฆษณากันขนาดไหน เรื่องของการลดความอ้วนมันเป็นอะไรที่ไม่ซับซ้อนเลยจริงๆ ซึ่งเชื่อว่าทุกๆ คนก็คงรู้อยู่แล้ว นั่นก็คือ “กินให้น้อยกว่าที่ร่างกายใช้”
ปัญหาคือคนส่วนใหญ่ทำไม่ได้ เพราะการกินมันง่าย สบายและให้ความสุขมากกว่าการไปออกกำลังกายจนเหน็ดเหนื่อย
แล้วรู้หรือเปล่าว่า 90% ของน้ำหนักและไขมันส่วนเกินในร่างกายสามารถควบคุมได้จากการทานอาหารเพียงอย่างเดียว? ใช่แล้วครับไม่ต้องออกกำลังกายก็ผอมได้ ถ้าคุณกินอย่างฉลาด แต่มันก็จะไม่เห็นผลไวเท่าการออกกำลังกายควบคู่ไปด้วยแน่นอน ตอนนี้หลายๆ คนหันมาปั่นจักรยานเพื่อเป็นการดูแลสุขภาพ และหวังให้มันช่วยลดน้ำหนักส่วนเกินไปในตัว ซึ่งเป็นเรื่องดีเพราะมันช่วยได้จริง แต่มันช่วยยังไงเราเคยรู้หรือเปล่า? พูดถึงเรื่องสารอาหารมาก็เยอะ วันนี้มาดูเรื่องง่ายๆ 10 ข้อว่าปั่นจักรยานมันช่วยลดน้ำหนักยังไงครับ
1. ปั่นจักรยานสร้างความสุข
ทุกคนรู้ดีว่าเมื่อเราเครียด ทางออกที่ง่ายที่สุดคือการหาของกิน และส่วนใหญ่จะเป็นของกินทอดๆ มันๆ ที่ชวนเพิ่มหน้าท้องซะด้วย นิสัยกินของชวนอ้วนเวลาเครียดมันเป็นส่วนหนึ่งของพันธุกรรมเราครับ เมื่อเราเครียด จะด้วยเหตุผลอะไรก็ดีร่างกายมนุษย์จะเข้าสู่โหมดรักษาชีวิตทันที (Flight or fight) ซึ่งมันจะกระตุ้นให้เราอยากกิน! โดยเฉพาะอาหารที่จะช่วยสะสมพลังงานให้ได้เยอะๆ แน่นอนว่าคนสมัยนี้เครียดเยอะกว่าสมัยก่อนมาก ในขณะที่ความเป็นอยู่สะดวกสบายมากขึ้น ไม่ต้องออกไปทำไร่ไถนา ล่าสัตว์ แปลว่าพลังงานที่สะสมมากขึ้นมันก็กลายเป็นไขมันบริเวณหน้าท้องนั่นเอง!
นอกจากความอยากกินแล้ว เวลาเราเครียดฮอร์โมนอย่างคอร์ติซัลก็จะหลั่งออกมามากเป็นพิเศษซึ่งมันจะลดภูมิต้านทานในร่างกายและกระตุ้นการสร้างไขมันบริเวณหน้าท้อง การปั่นจักรยานและการเล่นกีฬาหลายๆ ประเภทจะช่วยสร้างฮอร์โมนอย่างเอนดอร์ฟินและอะดรีนาลีนช่วยให้เรารู้สึกสดชื่นสบายใจ หายเครียด และลดการสร้างคอร์ติซัล นี่ยังไม่รวมข้อดีจากการเข้าสังคมเพื่อนนักปั่น เมื่อเครียดน้อยลงเราก็จะทานอาหารแย่ๆ น้อยลงโดยอัตโนมัติ เพราะเมื่อเรา “ลงทุนทางใจ” (emotional investment) กับการยอมออกมาเหนื่อยแล้ว เราจะพยายามเลี่ยงทานอาหารที่ชวนอ้วนเอง ไม่อยากให้ที่ปั่นมาเหนื่อยๆ ต้องเสียเปล่า
2. ปั่นจักรยานช่วยให้เราอยากปั่นมากขึ้น
หลักการง่ายๆ เมื่อร่างกายมีพลังมันก็อยากใช้พลังมากขึ้น ผลการศึกษาจากมหาวิทยาลัยจอร์เจียในอเมริกาเขารายงานว่าจาก 70 การทดลองที่เกี่ยวกับการออกกำลังกายซึ่งมีกลุ่มตัวอย่างเป็นชายและหญิงกว่า 6,800 คน พบว่าแทบทุกงานทดลองให้ผลลัพธ์เหมือนกัน: การออกกำลังกายทำให้เราสดชื่นและอ่อนเพลียน้อยลง เมื่อเทียบกับผู้ร่วมทดลองที่ไม่ออกกำลังกาย คนที่ออกกำลังกายแทบทั้งหมดจะสดชื่นมีพลัง กล้าจะทำกิจกรรมต่างๆ มากกว่าคนที่อู้อยู่เฉยๆ
ช๊อตเด็ดคือความสดชื่นจากการออกกำลังกายนั้นมีมากกว่าการกินยาหรืออาหารเสริมทุกประเภท
3. ปั่นจักรยานไม่ทำลายข้อต่อ
เห็นหัวข้อแล้วอาจจะสงสัยว่ามันเกี่ยวอะไรกับข้อต่อ? จริงๆ มีผลมากทีเดียวครับ การปั่นจักรยานต่างกับกีฬาอื่นๆ ตรงที่ร่างกายเราไม่ได้กระทบกระแทกกับพื้นโดยตรง หมายความว่าคนทุกเพศทุกวัยไม่ว่าจะอ้วนหนักขนาดไหนก็สามารถปั่นจักรยานได้ ไม่จำกัดระยะทาง ถ้าแรงใจสู้ ก็สามารถปั่นได้ทั้งหนักและไกล เร่งอัตราการเผาผลาญไขมันส่วนเกินได้มากขึ้นอีก เทียบกับกีฬาที่เข่าเราต้องกระแทกตลอดอย่างการวิ่ง หมอจะไม่แนะนำให้คนน้ำหนักมากวิ่งเพราะเข่าจะเสื่อมและพัง จักรยานจึงเป็นตัวเลือกที่ดีในการลดน้ำหนักครับ
4. ปั่นจักรยานทำให้นอนหลับสบาย
การปั่นจักรยานกระตุ้นให้เราสดชื่นพร้อมจะใช้พลังงานที่พรั่งพรูออกมาทำกิจกรรมหลายๆ อย่าง เมื่อหมดวันร่างกายก็จะต้องการการพักผ่อนมากกว่าคนที่นั่งอยู่เฉยๆ ไม่ออกกำลังกายเป็นธรรมดา และมันแปลว่าคุณก็จะหลับได้ลึกและนานมากขึ้นด้วย
คนปัจจุบันนอนน้อยลงกว่าสมันก่อนมาก จากเฉลี่ยคืนละ 9 ชั่วโมงเหลือคืนละ 6-7 ชั่วโมงและมีแนวโน้มจะน้อยลงเรื่อยๆ ด้วยความบันเทิงและเทคโนโลยีที่ชวนให้เราลืมตาตื่นขึ้นมาแชทและดูหนังจนดึกดื่น การนอนน้อยชวนให้เราอ้วนเพราะว่าเมื่อร่างกายพักผ่อนไม่เต็มที่ มันจะสั่งการซ่อมบำรุงด้วยการกระตุ้นให้เราหิว แปลว่าเราก็อยากจะหาของกินยามดึกซึ่งกลายมาเป็นพลังงานที่ไม่ได้ใช้ สะสมเป็นไขมันก้อนโตที่เรียกว่า‘พุง’นั่นเอง!
5. ปั่นจักรยานใช้กล้ามเนื้อที่ใหญ่ที่สุดในร่างกาย
อีกข้อที่ดูเผินๆ อาจจะไม่รู้ว่ามันช่วยลดความอ้วนได้ยังไง? เวลาเราปั่นจักรยานร่างกายจะใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่ที่สุดเช่นกล้ามเนื้อสะโพก (hip muscles) กล้ามเนื้อต้นขาหลายตัวทั้ง Quads, Hamstring, Glutes กล้ามเนื้อที่ใหญ่ก็แปลว่ามันต้องใช้พลังงานมาก เมื่อเราใช้มันมากๆ ก็ช่วยให้เราเผาผลาญได้ไวมากขึ้นเช่นกัน
6. ปั่นจักรยานช่วยให้กล้ามเนื้อเผาผลาญไขมันมากขึ้น
การปั่นจักรยานแบบแม่บ้าน (ไม่หนัก ไม่แรง ไม่เน้นความเร็ว ปั่นช้าๆ ไกลๆ) จริงๆ แล้วเป็นการลดความอ้วนที่ดีกว่าการปั่นซิ่งๆ มากๆ เลย ในสังคมนักปั่นเราเรียกการปั่นช้าๆ กินลมชมสาวว่าปั่นที่หัวใจโซน 2 หรือปั่นสไตล์เอนดูรานซ์ การปั่นแบบนี้จะช่วยสร้างเส้นเลือดฝอยเป็นจำนวนมากในร่างกาย และช่วยสร้างความแข็งแรงให้เส้นเลือดใหญ่อีกด้วย ซึ่งประโยชน์ทางตรงคือช่วยให้ระบบไหลเวียนเลือดเราลำเลียงอ๊อกซิเจนได้ดีขึ้น
แต่ประโยชน์ทางอ้อมคือมันช่วยขยายไมโตรคอนเดีย หรือโรงงานที่ทำหน้าที่เผาผลาญไขมันในเซลล์ของเราให้เผาผลาญไขมันได้มีประสิทธิภาพมากกว่าเดิม!
7. ปั่นจักรยานช่วยลดความอยากอาหาร
หลายๆ คนอาจจะกลัวการออกกำลังกายเพราะคิดว่าพอออกกำลังจนเหนื่อยแล้วเราจะทานเยอะกว่าเดิม ซึ่งอาจจะจริงเพราะเมื่อใช้ร่างกายเยอะร่างกายจะสั่งให้เรากินเพื่อซ่อมแซมส่วนที่ใช้ไป แต่ในความเป็นจริงแล้วความอยากอาหารของเราลดลงกว่าเดิม
ผลการศึกษาจากมหาวิทยาลัย Tuft พบว่าชายและหญิงที่ออกกำลังกายจริงๆ จังๆ อยากอาหารน้อยลงกว่าเดิม และลดนิสัยการกินจุบจิบที่นำพาไปสู่ความอ้วนด้วย[
8. ปั่นจักรยานช่วยลดแคลอรีส่วนเกิน
การออกกำลังกายประเภทไหนๆ ก็ช่วยลดอัตราการเผาผลาญแคลอรีต่อวัน แต่การปั่นจักรยานวันละหนึ่งชั่วโมงที่ความเร็วช้าๆ ช่วยเบิร์นแคลอรีได้ราวๆ 500 แคลอรีเลยทีเดียว เทียบได้กับข้าวมันไก่หนึ่งจานเต็ม เมื่อเทียบกับการเดิน (เผา 150-250 แคลอรีต่อชั่วโมง) และการวิ่งเบาๆ (350-450 แคลอรีต่อชั่วโมง) แล้วจักรยานก็เป็นตัวเลือกในการออกกำลังกายที่ดีครับ ถ้าในหนึ่งสัปดาห์คุณปั่นทุกวันวันละหนึ่งชั่วโมงหมายความว่าคุณเผาผลาญไปแล้วร่วม 4,000 แคลอรี ถ้าไม่ทานเกินที่ใช้ไป ยังไงก็น้ำหนักลดแน่นอน
9. ลดความอ้วนอัตโนมัติ
ไม่ใช่ว่าเราต้องปั่นอย่างเดียวร่างกายถึงจะเบิร์นแคลอรี หยุดปั่นแล้วร่างกายเราก็ยังเผาผลาญไขมันต่อเนื่องเพื่อช่วยสร้างเซลล์ใหม่ๆ และซ่อมแซมกล้ามเนื้อที่เสียหาย เราเรียกว่า Afterburn effect นอกจากนี้กล้ามเนื้อที่ได้จากการปั่นต่อเนื่องจะช่วยเพิ่มค่า BMR (Basal Metabolic rate) หรืออัตราการเผาผลาญแคลอรีในขณะที่เราอยู่เฉยๆ งานวิจัยสมัยใหม่พบว่าการออกกำลังกายทุกวันช่วยเพิ่มค่า BMR ให้สูงได้ตลอดทั้งวัน เป็นการช่วยเผาผลาญไขมันส่วนเกินโดยอัตโนมัติแบบฟรีๆ ☺
10. ปั่นจักรยานเป็นเรื่องสนุก
เหตุผลที่คนส่วนใหญ่ “เลิก” ออกกำลังกายก็มักจะมาจากไม่ชอบหรือไม่สนุกกับมัน หรืออาจจะคิดว่าเป็นแค่หนทางในการลดความอ้วนเท่านั้น ถ้ามุมมองของเราต่อการออกกำลังกายเป็นเสมือนอีกหนึ่ง “งาน” ที่ต้องทำให้เสร็จไปวันๆ และคุณไม่สนุกกับมัน เชื่อเลยว่าทำได้ไม่นานเดี๋ยวก็เลิก เท่าที่สังเกต คนส่วนใหญ่ที่ปั่นจักรยานต่อเนื่องจนหุ่นดีมักจะมาจากที่เค้าชอบและสนุกกับมันครับ บางคนสนุกกับการแต่งรถ อยากจะลองอุปกรณ์ใหม่ๆบางคนชอบปั่นกับเพื่อน บางคนอาจจะได้แรงบันดาลใจจากนักปั่นอาชีพในการแข่งขัน อยากจะเก่งขึ้น จะแบบไหนก็ตามต่างมีความสนุกแฝงอยู่ เมื่อเราไม่คิดว่ามันเป็นงาน (work) แต่เป็นอะไรที่เราชื่นชอบ เป็นการเล่น (play) เราย่อมอยู่กับมันได้นานและไม่เลิกง่ายๆ
เพื่อนนักปั่นของ DT หลายๆ คนพอได้มาปั่นจักรยานแล้วชอบมันก็เห็นลดความอ้วนกันได้ทุกคนและดูจะอยากปั่นมากขึ้นกว่าเดิมซะด้วย แน่นอนถ้าคุณไม่สนุกกับการปั่นจะฝืนไปก็คงไม่เวิรก์ ก็ต้องลองหากีฬาที่คุณสนุกกับมันจริงๆ ครับ จริตแต่ละคนไม่เหมือนกัน
ข้อ 11 เฟรมดีๆ อะไหล่เทพๆ ช่วยให้เราไม่มีข้าวกินไปอีกหลายเดือน ผอมแน่
แต่ละบทความ มีประโยชน์กับผมมากครับ ขอบคุณ DT ครับ
ประโยชน์ล้วนๆ ขอบคุณครับ
อยากปั่นทุกวันเลย 555
ผมก็คนนึงแหละที่ลดความอ้วนได้ด้วยการปั่นจักรยาน เป็นทั้งกีฬา เป็นทั้งการทำสมาธิ และเป็นทั้งเครื่องวัดความสุขที่ดีจริงๆ ครับ
บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปอาหารประจำ ในช่วงที่ถอยของมาใหม่ๆนี่แหละ ฮ่าๆๆๆ ลดค่าอาหารไปเยอะชิมิ
สุดยอดมากเลยคราฟไม่คิดว่าจะดียังงี้
ตอนนี้จะซื้อจักรยานยิ่งทามหั้ยมีแรงจัยมากเลยคราฟ
อ่นาแล้วได้แรงบันดาลใจในการปั่นอีกเยอะเลยครับ ตอนนี้ได้หมอบแดงมาฟรีด้วย ของน้องชายเพิ่งโดนทหารไป 555 ผมยึดเลย อีก 6 เดือนค่อยส่งคืน
ขอบคุณสำหรับข้อมูลดีๆ สนับสนุนการออกกำลังกายครับ เพิ่งเข้ามาเวปนี้ครั้งแรก มีข้อมูลดีๆเยอะนะครับ ผมคงจะเข้ามาบ่อยๆ
เรื่องดีๆ ที่ควรแชร์ ครับ :-)
แรงบันดาลใจสำหรับท่านที่กำลังตัดสินใจ