GCN X DT: ติดบันไดคลิปเลสดียังไง?

สำหรับนักปั่นหน้าเก่าอาจจะใช้บันไดคลิปเลสกันจนชินแล้ว แต่คนที่พึ่งปั่นใหม่หลายๆ คงยังกลัวๆ กล้าๆ ที่จะใส่รองเท้าติดคลีท… วันนี้มาดูวิดีโอเทคนิคเล็กๆ น้อยๆ จากช่องGCN ที่จะช่วยให้เราใช้บันไดคลิปเลสได้ดีขึ้นกัน

บันไดคลิปเลสดียังไง?

บันไดคลิปเลสเป็นอุปกรณ์ที่ขาดไม่ได้สำหรับนักปั่นครับ การทำงานของมันง่ายมาก ตัวลูกบันไดจะมีที่ล๊อคบังคับด้วยสปริง ซึ่งจะใช้เชื่อมกับตัว “คลีท”​ ที่ติดกับรองเท้าปั่นของเรา เวลาใช้ก็แค่เสียบคลีทให้เข้ากับบันไดจนดังแกร๊ก ติดแน่นก็เรียบร้อย เวลาถอดก็แค่หันข้อเท้าออกไปด้านนอกตัวสปริงล๊อคก็จะทำงานดีดคลีทออกจากบันไดครับ

1. ประสิทธิภาพ

ข้อดีของบันไดคลิปเลสคือช่วยให้เราส่งถ่ายพลังในการปั่นได้ดีขึ้น (ออกแรงได้มากขึ้นและคงที่) ปรกติถ้าเราไม่ล๊อคเท้าเข้ากับบันไดเราจะออกแรงได้ทางเดียว นั่นคือ “การกด”​ ปัญหาอีกอย่างนึงก็คือเราต้องคอยประคองกดเท้าข้างที่เราไม่ได้ออกแรงปั่น (จังหวะบันไดยก) ให้ติดบันไดไว้ ซึ่งมันเสียแรงพอสมควร

แต่ถ้าเท้าเราล๊อคอยู่กับบันไดมันจะได้พลังในการดึงลูกบันไดกลับขึ้นมาด้วยและไม่ต้องคอยประคองเท้าที่ไม่ได้กดปั่นให้ติดบันได สามารถปล่อยพักได้เลย ซึ่งถ้าไม่ใส่ตะกร้อหรือติดคลีทก็จะขาดพลังตรงนี้ไปครับ ไม่ต้องคอยกังวลว่าเท้าอีกข้างที่ไม่ได้กดปั่นจะลอยหลุดออกจากบันไดด้วย สรุปมีแรงปั่นเพิ่มขึ้นและเหนื่อยล้าน้อยลง สามารถออกแรงปั่นได้เต็มที่ จะเห็นผลมากๆ เวลาออกปั่นไกลๆ

2. ความปลอดภัย

การที่เท้าล๊อคอยู่กับบันไดหมายความว่าเราสามารถออกแรงบังคับรถได้เต็มที่โดยไม่ต้องกลัวว่าตัวเราจะลอยหลุดไปไหนครับ อย่างเวลาเจอสิ่งกีดขวางเล็กๆ ก็ยกล้อหลบได้ หรือเวลาเจอหลุม/ ทางขรุขระ ถ้าเราใส่บันไดธรรมดาๆ ตัวเราก็จะเด้งๆ ลอยๆ ออกแรงได้ไม่เต็มที่และอาจจะเสียการควบคุมรถ ในขณะที่บันไดคลิปเลสช่วยล๊อกเท้าเราไว้กับรถ ไม่ต้องกลัวจะเสียหลักง่ายๆ

ข้อควรระวัง

• การที่เท้าเราล๊อคอยู่จุดๆ เดียวตลอดหมายความว่าถ้าต้งคลีทผิดไม่เหมาะกับสรีระและท่าปั่นของเราก็อาจจะทำให้บาดเจ็บได้อาจจะปวดเข่า ปวดขา/เท้า เพราะงั้นถ้าไม่ชำนาญแนะนำให้ร้านที่เราซื้อจักรยานหรือร้านฟิตติ้งช่วยตั้งตำแหน่งคลีทให้เหมาะ และลองปั่นดูจนเข้าที่
• ข้อเสียของบันไดคลิปเลสคือในบางครั้งที่จำเป็นต้องแยกตัวออกจากจักรยานอย่างรวดเร็ว อย่างกรณีอุบัติเหตุ ถ้า reflex ไม่ดี ถอดไม่ทันก็อาจจะทำให้บาดเจ็บได้ เพราะงั้นต้องมีสติ หัดใส่จนชำนาญเป็นธรรมชาติครับ
• สำหรับมือใหม่ที่ยังกลัวๆ กล้าๆ แนะนำให้ฝึก ใส่-ถอดคลีตอย่างง่ายๆ ด้วยการพิงกำแพงแล้วถอดๆ ใส่ๆ ให้เป็นธรรมชาติ หรืออาจจะปั่นแถวๆ หมู่บ้านช้าๆ บริเวณที่ไม่มีรถสวน แล้วหัดถอดเข้าถอดออกครับ ถ้ายังใหม่อยู่ต้องมีลืมถอดล้มลงไปกองกันบ้างเป็นเรื่องธรรมดา อย่าลืมถอดเวลาจะจอดไฟแดงหรือถึงที่หมายก็พอ บางทีคิดอะไรเพลินๆ ลืมนึกรู้ตัวอีกทีก็ลงไปกลิ้งซะแล้ว :D
• ถ้ากลัวจะถอดไม่ออก ให้ตั้งความแน่นของคลีทไว้ต่ำๆ จะได้สะบัดหลุดง่ายๆ แต่ระวังด้วยถ้าตั้งมันหลวมๆ แล้วเราสปรินต์ กดบันไดแรงๆ อาจจะมีบางครั้งที่พลาดคลีทหลุดระหว่างย่ำบันได

สรุป

โดยรวมแล้วผมว่าข้อดีของการใส่บันคลิปเลสมีมากกว่าข้อเสียครับ ใครที่ลองแล้วไม่เห็นมีกลับไปใส่บันไดแพลตฟอร์มแบบเก่ากันสักคน ช่วยให้เราปั่นได้ดีขึ้น ควงขาดีขึ้น ออกแรงได้มากขึ้น ออมแรงไม่เสียพลังงานศูนย์เปล่า ปลอดภัยไม่หลุดออกจากรถ ถ้าจริงจังกับการปั่นเสือหมอบแนะนำให้ใช้จนเป็นธรรมชาติแล้วคุณจะไม่อยากใช้บันไดแบบอื่นอีกเลย