ปีนี้เป็นปีที่หกที่ประเทศโอมานจัดแข่งขันจักรยานถนน
ทุกปีผมเจอคำถามที่ว่าทำไมรายการนี้ถึงไม่ถ่ายทอดสด? โดยเฉพาะเมื่อมีตัวเต็งระดับ 5 ดาวอย่างแคนเชอลารา (Trek), ซากาน (Tinkoff), นิบาลิ (Astana) และอีกหลายคนมาแข่งแทบทุกปี นี่ผมกำลังพูดถึงระดับแชมป์ Tour de France! และรายการนี้คนจัดไม่ใช่ใครเลยด้วย ASO เจ้าของสนาม Tour de France เป็นผู้จัดครับ คืออย่างมากก็มีให้ดูแค่ภาพฟุทเทจหน้าเส้นชัยประมาณ 1 นาที….
โอเค การที่โปรจากยุโรปแห่มาลงสนามตะวันออกกลาง แข่งกันกลางทะเลทรายและมีอูฐเป็นกองเชียร์ออกจะเป็นไอเดียที่พิลึกไม่น้อย แต่เมื่อดูสภาพอากาศในยุโรปช่วงต้นปีที่ทั้งหนาว ทั้งลมแรงที่ง่ายต่ออาการป่วยไข้แล้ว ก็ไม่น่าแปลกใจว่าทำไมโปรถึงชอบมาแข่งที่นี่กัน ยิ่งการแข่งขันสมัยนี้เข้มขึ้นทุกปีๆ ไม่มีนักปั่นคนไหนอยากจะป่วยเป็นหวัดจนขาดซ้อมแล้ว สู้มาสร้างฟอร์มในที่อุ่นๆ ดีกว่า รายการอย่าง Tour of Qatar นี่ลมพัดแรงโหดไม่แพ้สนามคลาสสิค เป็นสนามพัฒนาฟอร์มที่ดีมาก ในขณะที่ Tour of Oman มีภูเขาชันไม่แพ้ยุโรปให้นักไต่เขาได้โชว์ฝีเท้ากัน ถึงจะไม่มีผู้ชม แต่ตะวันอออกกลางเป็นโลเคชั่นที่ดีในการจัดสนามแข่งครับ
เมื่อรวมกับความต้องการของเศรษฐีน้ำมันและสุลต่านที่อยากจะสร้างภาพลักษณ์และเรียกนักท่องเที่ยวเข้าประเทศตัวเอง ผู้จัดแข่งมืออาชีพอย่าง ASO (Tour de France) และ RCS Sport (Giro) ก็เห็นโอกาสทันที ASO เริ่มเจรจาตั้งแต่ช่วงกลางปี 2000s กับการ์ต้าและโอมานเพื่อสร้างสนามแข่งจักรยานถนน ทั้งสองสนามได้รับความนิยมมากขึ้นทุกปีๆ และเราเริ่มเห็นตัวเต็งชื่อดังอยากจะหนีลมหนาวมาแข่งที่นี่
แต่หลุมดำของ ASO ก็คือสนามโอมาน ที่เป็นรายการเดียวที่นักไต่เขาจะได้ลงแข่ง (ปีที่แล้วมีทั้งคอนทาดอร์ นิบาลิ โรดริเกรซ ฟรูม วิกกินส์)แต่กลับไม่มีการถ่ายถ่ายทอดสด! โอมานเป็นสเตจเรซเดือนกุมภาพันธ์ที่ใหญ่และน่าดูที่สุดเลยก็ว่าได้ คำถามคือทำไม? เรารู้ว่า ASO มีศักยภาพ และจริงๆ แล้วเขาถ่ายวิดีโอเก็บไว้ครับ เพราะจะมีคลิปไฮไลท์ใน www.tourofoman.com/ ทุกวัน แต่กลับไม่ส่งสัญญาณถ่ายทอดสด คิดไปคิดมาน่าจะมีสองเหตุผลหลักๆ ครับ:
1. ต้นทุนสูง
เป็นไปได้ว่าโอมานไม่มีงบพอจะจ้างทีมงานถ่ายทอดสดราคาต้นทุนการถ่ายทอดสดต่อวันอยู่ที่ราวๆ 1,200,000-1,800,000 บาท ต้องใช้ทีมงานระดับ specialist ในการคุมกล้องและส่งสัญญาณ ไหนจะจ้างเฮลิคอปเตอร์ ทีมรถยนต์และมอเตอร์ไซค์ตามขบวนอีกหลายคัน ที่สำคัญประเทศโอมานก็ไม่ได้รวยน้ำมันแบบกาตาร์และดูไบ (ดูจากเมืองหลวงมัสกัตซิตี้ที่แทบไม่มีตึกระฟ้าเลยก็พอจะบอกอะไรได้อยู่) (ใครนใจว่ากระบวนการถ่ายทอดสดการแข่งจักรยานเขาทำยังไง อ่านได้ที่ http://cyclingtips.com.au/2013/07/eyes-in-the-sky-how-the-tour-de-france-is-broadcast-to-the-world/ ครับ
2. ขาดผู้ซื้อ
จะถ่ายทอดสดทำไมถ้าไม่มีทีวีช่องไหนอยากซื้อลิขสิทธิ์ไปออกอากาศ? การถ่ายทอดสดสนามแข่งเป็นธุรกิจหลักของ ASO เพราะเขาจะนำลิขสิทธิ์ภาพไปขายต่อให้ช่องทีวีต่างๆ ทั่วโลก เป็นไปได้ว่าไม่มีช่องไหนอยากซื้อรายการนี้หรือเปล่า เขาเลยไม่ถ่าย? เพราะที่แน่ๆ ช่องใหญ่อย่าง Eurosport ไม่ซื้อภาพวิดีโอรายการตะวันออกกลางของ ASO เลยสักสนามเดียว
สรุป
น่าเสียดายว่าเราคงยังไม่ได้เห็น Tour of Oman ถ่ายทอดสดเร็วๆ นี้ ถ้าใครอยากติดตามก็ทำได้แค่ตามอ่านอัปเดตการแข่งขันจากเว็บไซต์อย่าง Cyclingnews, Velonews และ DuckingTiger แต่คงไม่มีวิดีโอไฮไลท์ 10 กิโลเมตรสุดท้ายให้ชมกันเหมือนรายการอื่นๆ
ถึง ASO จะโม้ว่า Tour de France เป็นมหกรรมกีฬาที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก ด้วยยอดผู้ชมทั้งข้างสนามและในทีวีกว่า 3,500,000,000 คน!? แต่มันดังแค่สนามเดียวจริงๆ ครับ ลองไปถามสาวๆ ข้างถนนว่ารู้จัก Tour de France มั้ย ก็น่าจะตอบกันได้ว่ามันคือสนามแข่งจักรยาน แต่ถ้าถามว่า Tour of Oman หรือ Tour of Flanders คืออะไรรับรองว่ามีเงิบมีงง
ความเป็นจริงก็คือกีฬาแข่งจักรยานยังคงเป็นกีฬาที่เล็กและมีคนสนใจน้อยมากเมื่อเทียบกับกีฬาอื่นๆ เพราะฉะนั้น ต่อให้แชมป์โลก แชมป์ Tour, Giro, Vuelta, Roubaix มากองกันอยู่ในสนามโอมาน และจะจัดสเตจได้น่าสนใจขนาดไหน ก็ดูจะยังไม่ใช่เหตุผลที่ดีพอให้ผู้จัดอยากจะถ่ายทอดสดอยู่ดี….
***