ในงาน Eurobike ปีนี้มีนวัตกรรมหนึ่งที่น่าสนใจทีเดียวครับ นั่นคือเบาะจักรยานรุ่นใหม่ๆ ที่ทางแบรนด์อย่าง Specialized และ Fizik ใช้วิธีการพิมพ์ 3 มิติ (3d Printing) ในการผลิต ออกมาเป็นเบาะในรูปโครงสร้างตาข่ายที่เคลมว่านอกจากจะช่วยซัพพอร์ทการนั่งปั่นได้สบายกว่าเดิมแล้วยังแข็งแรงทนทานและน้ำหนักเบากว่าเบาะทั่วๆ ไปด้วย
Specialized Mirror
เริ่มจากฝั่ง Specialized ที่ร่วมงานกับบริษัท Carbon (ชื่อบริษัท) ซึ่งเป็นสตาร์ทอัปด้านใหม่ใน Silicon Valley ที่เชี่ยวชาญการใช้กระบวนการพิมพ์สามมิติรูปแบบใหม่ โปรเจ็คเบาะ ‘Mirror’ ตัวนี้ ผลิตด้านบนของเบาะ (ส่วนที่เรานั่งทับ) ด้วยการพิมพ์ 3 มิติ 100% ทำออกมาในรูปแบบโครงตาข่ายที่มี “เสา” ซัพพอร์ทโครงสร้าง 14,000 จุดและมีปมที่ใช้เชื่อมโครงเสาขนาดมินิพวกนี้เข้าด้วยกันกว่า 7,799 ปม
ด้วยความละเอียดของโครงสร้างเบาะเจเนอเรชันใหม่นี้ Specialized เคลมว่าสามารถผลิตเบาะที่เหมาะกับสรีระนักปั่นแต่ละคนได้อย่างละเอียดเข้าไปถึงเชิงโครงสร้าง และการที่สามารถคัสต้อมเบาะได้ทั้งชิ้นแบบนี้ก็หมายความว่าช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในจุดอื่นๆ ที่เบาะทั่วๆ ไปทำไม่ได้เช่นช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด เพิ่มความมั่นคงในการนั่ง และเพิ่มการซับแรงสะเทือนเฉพาะจุด
เทคโนโลยีที่ใช้ผลิตเบาะเจเนอเรชันใหม่นี้เรียกว่า Digital Light Synthesis เป็นวิธีการพิมพ์ 3 มิติด้วยเทคโนโลยีใหม่ที่ใช้แสง อ็อกซิเจน และความร้อนในการผลิตวัตถุ (ลองเข้าไปดูในเว็บของ Carbon ครับ เจ๋งมาก) ผลที่ได้คือโครงสร้างเบาะแบบตาข่ายอย่างละเอียดที่มีโครงเสาและปม (node and struts) ขนาดเล็กหลายหมื่นจุด ประกอบออกมาเป็นรูปทรงเบาะซึ่งเป็นโครงสร้างชิ้นเดียว (unibody) แต่ละจุดนี้สามารถปรับ “คุณภาพ” เช่นความนิ่ม การซับแรงสะเทือน ความแข็งแรงได้อย่างละเอียด เมื่อได้ส่วนบนของเบาะแล้วก็จะนำมาประกอบกับโครงเบาะอีกที (ส่วนที่ใช้ยึดกับหลักอาน)
Specialized กล่าวว่าเราได้มาถึงสุดทางของเทคโนโลยีโฟมในเบาะจักรยานแล้ว แต่เทคโนโลยี Mirror นี้แซงโฟมไปเยอะในทุกๆ จุด นอกจากจะสร้างเบาะที่นั่งดีกว่าเบาะธรรมดาแล้ว ในอนาคตผู้ใช้ทั่วไปอาจจะสามารถสั่งเบาะคัสต้อมที่เหมาะกับสรีระและท่าปั่นของตัวเองได้อย่างละเอียดแบบที่ไม่เคยทำได้มาก่อนด้วย
ตอนนี้ Specialized ได้ทดลองผลิตเบาะ Mirror ต้นแบบให้นักปั่นที่แบรนด์สปอนเซอร์ทั้งในฝั่งเสือภูเขาและเสือหมอบ เช่นคริสโตเฟอร์ เบวิน นักปั่น XC จากทีม Specialzied Factory Racing และนักปั่นในทีม Bora-Hansgrohe แน่นอนว่าตอนนี้ยังไม่มีรายละเอียดทั้งเรื่องน้ำหนัก ราคา วันวางจำหน่าย แต่ก็น่าจะได้เห็นเบาะเจอเนอเรชันใหม่จาก Specialized วางจำหน่ายเร็วๆ นี้
Fizik Adaptive Saddle
นอกจาก Specialized แล้วก็มี Fizik ที่เปิดตัวเบาะจักรยานที่ผลิตด้วยกระบวนการพิมพ์ 3 มิติเช่นกันในรุ่น Fizik Adaptive ซึ่งเป็นผลงานความร่วมมือกับบริษัท Carbon อีกเช่นกัน
แนวคิดวิธีการผลิตเบาะก็ไม่ต่างจาก Specialzied มากนัก นั่นคือใช้โครงสร้างตาข่ายที่ปรับจูนได้อย่างละเอียดเพื่อให้เข้ากับสรีระและท่าปั่นของนักปั่น ให้อิสระนักออกแบบเบาะมากกว่าการใช้โฟมทั่วๆ ไป ทาง Fizik เคลมว่าเบาะเจเนอเรชันใหม่นี้จะใช้ข้อมูล pressure mapping ที่สะสมมาตลอด 9 ปีจากข้อมูลของนักปั่นอาชีพและสมัครเล่นทั่วโลก เพื่อออกแบบเบาะที่เหมาะกับการปั่นสำหรับทุกๆ ประเภท
รุ่นแรกที่ใช้เทคโนโลยีนี้จะเป็นเบาะ Fizik Versus Evo 00 ที่เป็นเบาะแบบเซาะร่องบนโครงคาร์บอนไฟเบอร์น้ำหนักเบา และในอนาคตอาจจะมีออปชันให้ผู้ซื้อสามารถสั่งเบาะแบบคัสต้อมได้คล้ายๆ กับโปรแกรมของ Specialized