สำหรับนักปั่นอาชีพ การได้ครองเสื้อสีรุ้งอาจจะเป็นความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ แต่การเป็นแชมป์โลกก็มากับความคาดหวังและความรับผิดชอบขนาดมหึมาเช่นกัน
ไม่เช่นนั้นคงไม่มีวลีอย่างคำว่า “คำสาปเสื้อสีรุ้ง” – สภาวะที่แชมป์โลกไม่สามารถทำผลงานชนะรายการอะไรได้เลยหลังจากที่เขาได้ครองเสื้อแชมป์โลก แน่นอน คำสาปเสื้อสีรุ้งไม่มีอยู่จริง แต่ลองถาม รูย คอสต้า, ฟิลลิป จิลแบร์ หรือมิฮาล เควียทคอฟสกี้ดูได้ ว่าการได้สวมใส่เสื้อที่เด่นที่สุดในเปโลตองมันทำให้แข่งขันยากขึ้นขนาดไหน
จากการแข่งขันทั้งหมด 100 ปี, มีชายเพียง 5 คนที่สามารถคว้าแชมป์ Tour of Flanders ได้ในขณะที่ยังเป็นแชมป์โลกอยู่ พวกเขาคือ Louison Bobet (ปี 1955), Rik Van Looy (ปี 1962), Edder Merckx (ปี 1975), ทอม โบเน็น (ปี 2006) และล่าสุด ปีเตอร์ ซากาน (2016)
ในกีฬาที่การได้อันดับสองหมายถึงความล้มเหลว ชีวิตนักปั่นของปีเตอร์ ซากาน (Tinkoff) แทบจะกลายเป็นมุกตลกให้คู่แข่งและผู้ชมทางบ้านได้ล้อเลียนกันสนุกสนาน เขาอยู่กับคำว่าเฉียด แทบทุกการแข่งขัน ที่สอง…ที่สาม… Top 10 แต่ไม่ชนะ หลายต่อหลายครั้ง ไม่ว่าจะเป็นในสเตจเรซ รายการใหญ่ หรือใน Tour de France เขาอาจจะชนะบ้างในบางสนาม แต่ไม่ใช่สนามที่เขาตั้งใจจริงๆ บ้างถูกคู่แข่งหมายหัวพลิกเอาชนะด้วยกลยุทธ์ที่เหนือกว่า บ้างเป็นการตัดสินใจผิดของเขาเองที่ทำให้พลาดในวินาทีสุดท้าย แต่ไม่เคยมีคำว่ายอมแพ้ และเลิกพยายาม
ด้วยความสำเร็จต่อเนื่องตั้งแต่เริ่มเทิร์นโปร หลายคนลืมไปว่าเขามีอายุเพียง 26 ปีเท่านั้น แต่ถ้าเราย้อนกลับไปดูผลงานของเขาใน Flandedrs – ที่ 5 ในปี 2012, ที่ 2 ในปี 2013, ที่ 4 ในปี 2015… เมื่อเทียบกับอายุกับผลงานแล้ว ซากานไม่ใช่นักปั่นธรรมดาๆ เขามีพละกำลังแต่ยังขาดประสบการณ์และไหวพริบ
โยฮาน มูเซวล์ แชมป์ Flanders 3 สมัยกล่าวว่า “จะชนะ Tour of Flanders ได้ คุณต้องจำเส้นทางได้ทุกตารางเมตร ทุกโค้ง ทุกเนิน ทุกหลุมบ่อและหินทุกก้อน ไม่มีใครชนะ Flanders ได้ตั้งแต่ปีแรกที่เขาลงแข่ง มันเป็นสนามที่ต้องใช้ประสบการณ์”
ชัยชนะของซากานใน Tour of Flanders ปีนี้เป็นเครื่องชี้วัดอะไรหลายๆ อย่าง วิธีการได้มาซึ่งชัยชนะสะท้อนถึงความแข็งแกร่ง ความฉลาดหลักแหลมในการตัดสินใจ และความกล้าที่จะพนันกับคู่แข่งออนฟอร์มที่ประสบการณ์มากกว่าและมีทีมสนับสนุนพร้อมกว่า
นาทีวิกฤติ
32 กิโลเมตรสุดท้าย มิฮาล เควียทคอฟสกี้ (Sky) ออกกระชากหนีกลุ่มเปโลตอง เป็นการโจมตีแบบสาดกระสุนของ Sky ที่ส่งนักปั่นออกยิงคู่แข่งหลายต่อหลายครั้งก่อนหน้านี้ เมื่อเอียน สแตนนาร์ดโดนรวบ ก็เป็นทีของอดีตแชมป์โลกปี 2015 – ซากานและเซป ฟานมาร์ค (LottoNL-Jumbo) ออกไล่ตามทันที สำหรับ Sky แล้วการส่งเควียทคอฟสกี้ออกไปเป็นการตัดสินใจที่ถูกต้อง ทีมมีตัวเต็งหลายคนอยู่ในกลุ่มเปโลตอง ซึ่งพร้อมจะช่วยเขาเมื่อจำเป็นหรือเมื่อถูกรวบจับ แต่สำหรับซากานและฟานมาร์คแล้ว มันเป็นการพนันที่เสี่ยง เพราะทั้งคู่ไม่มีตัวเต็งหรือตัวช่วยในเปโลตองจากทีมเดียวกัน ถ้าเควียทคอฟสกี้ไม่ช่วย ทั้งคู่ต้องเต็มที่กับการหนีเพื่อให้รอดไปถึงเส้นชัย
แต่ไม่ใช่เซปและซากานที่เดิมพันราคาสูง, เฟเบียน แคนเชอลารา (Trek-Segafredo) ก็ลงเดิมพันเช่นกัน ด้วยการไม่ออกตามในวินาทีที่สามคนหลบหนีไป (ซึ่งเขาและผู้จัดการทีมให้สัมภาษณ์ว่าเป็นความผิดพลาด: “การที่ผมไม่ตามกลุ่มนี้อาจจะเป็นการตัดสินใจที่ผิด / เฟเบียนควรจะออกตามซากานและเควียทคอฟสกี้ – ผู้จัดการทีม”)
แคนเชอลาราไม่สามารถไล่จับเบรคอเวย์ได้ทุกครั้งที่มีการโจมตี เขาเดิมพันกับการที่ทีมตัวเต็งทีมอื่นอย่าง Quickstep และ Sky ยังมีเอซอีกหลายคนในกลุ่ม และน่าจะช่วยกันไล่จับสามตัวเต็งที่หนีไปได้ไม่ยาก และคาดหวังว่าโดเมสติกอย่างสไตน์ ดีโวลเดอร์จะช่วยเขาลากคู่แข่งกลับเข้ากลุ่มได้
มันง่ายที่เราจะบอกว่าแคนเชอลาราควรจะรีบประกบกลุ่มหนีตั้งแต่ตอนที่เขาออกไป เพราะมันไม่ใช่การโจมตีที่รุนแรงจนตามกันไม่ไหว แคนเชอลาราเลือกพนันในสิ่งที่เขาเชื่อ และคงไม่มีใครรู้ว่าซากานจะออนฟอร์มในแบบที่เขาแสดงให้เราเห็น
จับไม่ได้ไล่ไม่ทัน
เมื่อระยะห่างระหว่างผู้หนีกับผู้ไล่ไม่ลดลง Trek-Segafredo ตกอยู่ในเกมรับทันทีและเป็นทีมเดียวที่ทำงานหนักที่สุด Sky ไม่ช่วยลากเพราะมีเพื่อนในเบรคอเวย์ ส่วน Etixx-Quickstep ที่ขาดผู้นำก็หวังว่า Trek จะยอมเหนื่อยแทน
เข้าสู่เนินสุดชันสองลูกสุดท้าย เควียทคอฟสกี้หมดแรงหลุดกลุ่มไปบนเนิน Kwaremont ส่วนฟานมาร์คก็เฟดบนเนิน Paterberg ลูกถัดมา Trek ทุ่มแรงเฮือกสุดท้ายในการไล่จับซากาน จากระยะห่างร่วม 25 วินาที แคนเชอลาราไล่มาจนเกือบทันซากานบนยอด Paterberg แต่เขาก็เสียแรงไปเยอะ จนต้องยอมฟอร์มทีมกับฟานมาร์คเพื่อไล่ล่าซากานในช่วง 12 กิโลเมตรสุดท้าย
ถึงจุดนี้ฟานมาร์คเป็นตัวถ่วงมากกว่าตัวช่วย แคนเชอลาราไม่สามารถรอให้เปโลตองฟอร์มตัวช่วยกันไล่จับคู่แข่งตัวฉกาจของเขาได้ วินาทีนี้ทุกคนรู้แล้วว่าถ้าไม่ทุ่มแรง 100% จะไม่มีใครจับแชมป์โลกคนนี้ได้แน่นอน แค่ดูจากท่าปั่นที่ตัดสับไปมาระหว่างกลุ่มหน้ากับกลุ่มหลังเราก็พอจะบอกได้ว่าใครแข็งแกร่งที่สุดในสนามนี้ ซากานไม่เคยเหลียวหลังจนร้อยเมตรสุดท้าย ท่วงท่าการปั่นของเขาแสดงออกถึงความมั่นใจที่รู้ตัวว่าไม่มีทางโดนจับแน่นอน ทำให้เราย้อนนึกถึงปี 2013 ที่แคนเชอลาราเป็นคนหนี และซากานเป็นคนไล่โดยไม่มีวี่แววจะจับทัน
ภาพเปิดบทวิเคราะห์นี้สื่อความหมายทุกอย่างได้สมบูรณ์แล้ว ซากานคว้าแชมป์สนามคลาสสิระดับ Monument ครั้งแรกในชีวิต เขาอาจจะชนะไม่เยอะ (หรือใช้คำว่าแพ้บ่อยดี?) แต่สนามที่เขาชนะ เชื่อได้เลยว่าเป็นรายการที่นักปั่นแทบทุกคนยอมแลกผลงานที่ผ่านมาทั้งหมดเพื่อให้ได้เป็นแชมป์โลก หรือเป็นแชมป์ Flanders…
ไม่ใช่แค่โตขึ้นในเกมการแข่งขันอย่างเดียว ซากานสลัดภาพเด็กหนุ่มมาดกวนที่ไม่แคร์โลก พร้อมจะเล่นสนุกในทุกจังหวะการแข่งขัน กลายมาเป็นผู้ใหญ่ที่ให้เกียรติคู่แข่งและสนามแข่งมากกว่าเดิม จากคนที่เคยบีบก้นสาวโพเดี้ยม เขามอบชัยชนะ Flanders ให้ Antoine Demoitie ที่เสียชีวิตจากอุบัติเหตุในงานแข่งเมื่อสุดสัปดาห์ก่อน แต่ก็ยังไม่ลืมที่ยกล้อโชว์แฟนๆ หลังเข้าเส้นชัย
สำหรับทีมตัวเต็งอย่าง Sky และ Quickstep ก็เป็นอีกสนามที่ทำไม่สำเร็จ ทั้งสองทีมเดินหมากกดดันคู่แข่งหลายครั้งแต่ปิดเกมไม่ได้ เควียทคอฟสกี้เฟดไปในช่วงสุดท้าย และสแตนนาร์ดกับโทมัสก็ไม่มีบทบาทในช่วงสำคัญ มีแค่ลุค โรว์น้องใหม่ของทีมที่ติด top 10 ส่วน Quickstep เองก็ยังขาดกัปตันตัวจริง ทั้งแวนเดนเบิร์ก สตีบาร์ มาร์ติน และเทิร์ปสตร้าเคาน์เตอร์การโจมตีคู่แข่งและเข้ากลุ่มเบรคอเวย์ได้ แต่ไม่มีไพ่ใบสุดท้ายสำหรับปิดเกม (นั่นคือโบเน็นที่ฟอร์มไม่มาสักที)
สนามต่อไปที่ซากานอยากจะพิสูจน์ตัวเองให้ได้คือ Paris-Roubaix – รายการที่เขาสารภาพว่าไม่ถนัดเท่า Flanders และมีประวัติผลงานที่ไม่ค่อยดีสักเท่าไร แต่ด้วยฟอร์มตอนนี้ อะไรก็เกิดขึ้นได้ ในมุมกลับสนาม Roubaix วัดกันเรื่องความอึดมากกว่ากลยุทธ์ ทีมที่มีเอซหลายคนอาจจะได้เปรียบกว่าซากานที่ขาดตัวช่วย ซึ่งน่าจะเป็นโอกาสที่ดีสำหรับ Sky, Trek และ Etixx-Quickstep ครับ
ในส่วนของ Tour of Flanders หญิงที่แข่งกันก่อนหน้า แชมป์ตกเป็นของลิซซี่ อาร์มิสเตด แชมป์โลกหญิงจากอังกฤษจากทีม Boels-Dolmans ที่สปรินต์เอาชนะเอ็มม่า จอห์นสัน (Wiggle-High5) ไปอย่างเฉียดฉิว นอกจากจะเป็นแชมป์โลกและแชมป์ Flanders แล้ว ปีนี้เธอยังชนะ Omloop, Strade Bianche, และ Trofeo Alfredo Binda ด้วยวัยเพียง 27 ปีเท่านั้น
ผลการแข่งขัน
วิดีโอไฮไลท์ (ชาย)
วิดีโอไฮไลท์ (หญิง)